«خسرو و شیرین» اثری منظوم و عاشقانه از شاعر ایرانی، نظامی گنجه‌ای، است. این منظومه، داستان دل‌دادگی خسرو پرویز، پادشاه بزرگ ساسانی، و شیرین، شاهزاده‌ی ارمنی، را روایت می‌كند.
نظامی داستان را با تعریف و تفسیر عشق، زادن خسرو پرویز و آموزش و تربیت او آغاز می‌كند. سپس به بیان عیش‌ونوش خسرو در خانه‌ی یك دهقان می‌پردازد. خسرو كه با همراهان خود به شكار رفته، شبانگاه به خانه‌ی ...